Gouda Stevige Stad
Gemeente en waterschap werken samen aan de aanpak van overlast door bodemdaling in de binnenstad. Dit project noemen we ‘Gouda Stevige Stad.
In stappen verlagen we het grond- en oppervlaktewater in de laagste delen van de binnenstad. Daarvoor passen we de riolering aan en bouwen we 2 peilscheidingen en een gemaal. Met een peilscheiding kunnen we het grond- en bodemwaterpeil aan beide kanten van de scheiding van elkaar laten verschillen. Met een gemaal wordt water weg- of bijgepompt. Ook doen we onderzoek naar de gevolgen van bodemdaling in de andere delen van de binnenstad. Zo kijken we naar hoogteverschillen en naar riolering op privéterreinen.
Meer informatie vindt u in het Kaderplan Bodemdaling Binnenstad (KBB).
Wat doen we om het waterpeil te verlagen?
Om het waterpeil te verlagen, maken we bij de Turfmarkt een gemaal met peilscheiding. In de Zeugstraat komt alleen een peilscheiding met een inlaat. De 2 peilscheidingen samen vormen een ‘grens’, zodat het gemaal binnen die grens het oppervlaktewaterpeil lager maakt. Om het oppervlaktewaterpeil en het grondwaterpeil te kunnen verlagen, moeten er ook aanpassingen aan de riolering worden gedaan. Er worden riooloverstorten verplaatst en het waterpeil in de riolering wordt aangepast. Als de peilscheidingen, het gemaal en de aanpassingen aan de riolering klaar zijn, verlagen we het waterpeil in kleine stappen. Het gaat om stappen van 5 centimeter per jaar (tot in totaal 25 centimeter). Daarna zorgen we dat het waterpeil met de bodemdaling mee zakt. Hiermee lossen we de vochtproblemen in veel woningen op. Ook vermindert overlast door harde regenbuien. De gemeente vervangt ook het verouderde rioolstelsel in de binnenstad. Daarbij worden ook drainage-infiltratieleidingen aangelegd waarmee we het grondwaterpeil nog beter kunnen optimaliseren. Bij het Regentesseplantsoen worden de drainage-infiltratieleidingen al aangelegd voordat de peilverlaging plaatsvindt. Dat is nodig vanwege de houten paalfunderingen die daar aanwezig zijn.
Wat is de laatste stand van zaken?
Vanaf 2014 doet de gemeente samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland onderzoek naar bodemdaling. In het najaar van 2020 hebben de gemeenteraad van Gouda en de verenigde vergadering van het hoogheemraadschap van Rijnland het Kaderplan Bodemdaling Binnenstad (KBB) vastgesteld. In januari 2021 is de uitvoering van dit plan gestart met als doel het stap voor stap verlagen van het peil vanaf 2024 met 25 centimeter.
In 2021 is het onderzoek naar de ondersteuning van eigenaar-bewoners van woningen met een houten paalfundering afgerond. Deze houten palen moeten onder water blijven staan, omdat ze schade kunnen oplopen wanneer ze bij een peilverlaging droog komen te staan. De onderzoeken zijn uitgevoerd in samenwerking met specialisten, betrokkenen en bewoners. Uit die onderzoeken blijkt dat er maar een klein aantal panden op houten palen staat. Om schade aan diepe houten paalfunderingen te voorkomen zijn er maatregelen mogelijk. De eigenaren van deze panden zijn hiervan op de hoogte gebracht.
In het voorjaar van 2023 heeft het Hoogheemraadschap het voorlopig ontwerp van het gemaal en de peilscheiding aan de Turfmarkt afgerond. Dit ontwerp is in concept in januari 2023 gepresenteerd aan omwonenden en belanghebbenden, samen met een update over de peilscheiding aan de Zeugstraat.
De peilscheiding met een gemaal is een waterbouwkundig werk. Wanneer een waterschap zo’n bouwkundig werk gaat maken, moeten zij daarvoor een Projectplan Waterwet maken. Dit Projectplan is nu gemaakt voor de peilscheiding en het gemaal aan de Turfmarkt en ligt vanaf 27 september tot en met 7 november 2023 ter inzage. Dit is de 1e stap voor een formele vergunning voor het project Gouda Stevige Stad. U kunt een formele reactie geven door het indienen van een zienswijze. U vindt het projectplan op de website Officiële Bekendmakingen.
Voor de verdere uitwerking tot een definitief ontwerp gaat Rijnland werken in een zogenaamd bouwteam. De aannemer die de peilscheidingen en het gemaal zal bouwen, werkt dan mee aan het ontwerp. Voor de planning betekent dit dat het ontwerpen een tijdje stil komt te liggen en er eerst een aannemer wordt gezocht. Dat gaat volgens wettelijke aanbestedingsprocedures. We denken in november te kunnen beginnen met het bouwteam en verder te kunnen gaan met het ontwerpen.
De gemeente Gouda werkt aan verschillende projecten en bereidt daarmee de rioolaanpassingen en de aanleg van het drainage-infiltratiesysteem voor. Dit zijn de projecten:
- Het aanbrengen van een riooloverstort met overstortleiding in de Agnietenstraat;
- Het aanbrengen van een riooloverstort met overstortleiding in de Herpstraat;
- Het aanbrengen van een riooloverstort met overstortleiding Achter de Vismarkt / Lage Gouwe;
- Capaciteitsvergroting / aanpassing van de riooloverstort Paradijs-Wilhelminastraat;
- Capaciteitsvergroting / aanpassing van de HWA-riooloverstort Nieuwehaven-Lage Gouwe;
- Onderzoek naar mogelijk onbekende ondergrondse waterverbindingen tussen het hoge en lage peil en het zo nodig verwijderen van deze verbindingen;
- Het dichtzetten van de riooloverstorten op de Turfmarktgracht en het Korte en Lange Zeugwater;
- Het aanbrengen van een drainage-infiltratieleiding in het Regentesseplantsoen.
Planning
We hebben te maken met een oude binnenstad. Daarom is het lastig om een exacte planning aan te geven. Zowel Rijnland als Gouda willen dat de 1e peilverlaging zo snel mogelijk kan plaatsvinden. Wij verwachten dat dit ergens in de periode van 2026 tot en met 2028 is.
Onderdelen van het project
Gouda Stevige Stad bestaat uit 4 onderdelen. Elk onderdeel heeft een andere planning en opdrachtgever
1. Aanleg gemaal en peilscheidingen
Lees op de pagina aanleg gemaal en peilscheidingen meer informatie over het over het aanleggen van het gemaal en de peilscheidingen in de binnenstad van Gouda.
2. Aanpak riolering
Lees op de pagina aanpak riolering meer informatie over de aanpassingen aan de riolering in de binnenstad van Gouda.
3. Onderzoeken naar bodemdaling en riolering
Lees op de pagina onderzoeken naar hoogteverschil meer informatie over de onderzoeken naar bodemdaling en riolering in de binnenstad van Gouda.
4. Monitoringsplan
Lees op de pagina monitoringsplan meer informatie over hoe wij de genomen maatregelen in de gaten houden.
Handige documenten
Kern van het plan en samenvatting Nota van Beantwoording
Gouda Stevige Stad – Kaderplan Bodemdaling Binnenstad 2020
Peilbesluit Stadsboezem Gouda september 2020
Waar kan ik vragen stellen over dit project?
Als u vragen heeft of iets wilt melden, bel dan de gemeente Gouda via telefoonnummer 14 0182. U kunt ook e-mailen naar gemeente@gouda.nl.
Blijf op de hoogte van Gouda Stevige Stad
Informatie over het project in uw digitale brievenbus?
Meld u aan voor de nieuwsbrief!Wij versturen deze nieuwsbrief ongeveer 4 keer per jaar.
Europese subsidie
In december 2021 heeft een samenwerking van meer dan 20 Nederlandse organisaties (van het Rijk, provincies, waterschappen, gemeenten, GGD-en en LTO Noord) een Europese LIFE-IP-subsidie ontvangen. Het bedrag van bijna € 10 miljoen is bestemd voor het programma LIFE-IP NASCCELERATE (afgekort LIFE-IP NAS) dat 6 jaar duurt: van 2022 tot 2027.
Het doel van het programma is het versnellen van de uitvoering van de Nationale Klimaatadaptatiestrategie (NAS) en het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie (DPRA). De gemeente Gouda en het hoogheemraadschap van Rijnland nemen ook deel aan het programma LIFE-IP NAS en ontvangen subsidie voor onderdelen van het Kaderplan Bodemdaling Binnenstad.
Meer achtergrondinformatie?
Bekijk het overzicht met onderzoeksrapporten die de basis zijn voor het Kaderplan Bodemdaling Binnenstad.