2e archeologisch monument/vindplaats uit de prehistorie in Gouda-Westergouwe

Opnieuw een bijzondere vondst in Westergouwe. Daar lijkt namelijk een groot vis- en jachtkamp uit 5300 voor Christus te liggen. In 2010 werd hier al een 1e keer een deel van ontdekt. Tijdens archeologisch booronderzoek werd onlangs ontdekt dat er nog meer in de grond aanwezig is. Omdat in Nederland maar 4 van dit soort vindplaatsen zijn, heeft het college van burgemeester en wethouders besloten om de vindplaats aan te wijzen als gemeentelijk archeologisch monument.

Wethouder Thierry van Vugt (Cultuur en Erfgoed): “Dit is een prachtige vondst die misschien zelfs betekent dat Gouda’s nieuwste woonwijk Westergouwe ook de oudste bewoonde plek van Gouda is! We gaan er de komende tijd voor zorgen dat inwoners van de wijk en daarbuiten die unieke cultuurhistorie ook echt kunnen beleven.”

Woningbouw gaat door

Hoewel de vindplek nu een archeologisch monument is, gaat de geplande woningbouw gewoon door. De vondst blijft namelijk diep in de grond. “Door de flinke diepteligging, de grondwaterstand en een afdekkend veenpakket zijn deze resten zeer goed bewaard gebleven,” vertelt Pieter Stoffels, Projectdirecteur Projectbureau Westergouwe.

Wethouder Ruimtelijke Ordening (Rogier Tetteroo): “We gaan ‘archeologievriendelijk’ bouwen. Zo kan er wel onderzoek gedaan worden in de grond, maar kunnen er ook gewoon woningen gebouwd worden en een weg worden aangelegd.”

Wetenschappelijk park

Om te zorgen dat de vondst voor onderzoekers toegankelijk is, wordt naar verwachting een deel van het gebied een soort wetenschappelijk park. Zo is en blijft het gebied voor archeologen in de toekomst toegankelijk als een bron voor nieuwe informatie. Ook inwoners moeten de archeologische waarde van het gebied in dit nieuwe park kunnen ervaren en beleven.

Om ook de Gouwenaars mee te laten genieten van deze bijzondere ontdekking kijkt de gemeente samen met Projectbureau Westergouwe wat daarvoor mogelijk is. Zij werken daarvoor aan een plan om de vondsten in de toekomst ‘beleefbaar te maken voor de wijk’. Hoe dat er precies uit gaat zien, is nu nog niet bekend.

Achtergrondinformatie

Archeologie is wetenschap die oude culturen bestudeert. Alles wijst erop dat er in Westergouwe een groot jacht- en viskamp en zogenoemd kampement uit de Midden- en Vroege Steentijd is gevonden, van rond 5300 voor Christus. Het gaat om een gebied ongeveer 1,2 hectare groot. Dit is ontdekt met archeologisch booronderzoek dat in 2020 tot 2023 is gedaan. 

Er is op 2,5 tot 3 meter onder het maaiveld een zogenoemde vondstenrijke dikke laag aangetroffen. Het gaat dan om een laag met restanten van houtskool, dierlijk bot, bewerkt vuursteen, aardewerk, gebroken kwarts (gebruikt voor aardewerk), knappersteen (restant van berkenhars, gebruikt voor het bevestigen van pijlpunten), verbrande klei, verbrand bot en verkoolde hazelnootdoppen.

Deze vindplaats ligt op een hogere oeverwal langs een vroegere rivier die hier stroomde. De nu aangetroffen vindplaats is groter dan de eerdere vindplaats aan de IJsseloogwal in Westergouwe.

Wetenschappelijke betekenis en betekenis voor Gouda

In Nederland worden uit deze periode de Midden- en Vroege Steentijd zeer weinig vindplaatsen aangetroffen, en in het ‘natte rivierengebied’ zelden. Tot nu toe gaat het om 4 vindplaatsen.

2 vindplaatsen zijn met archeologisch onderzoek aangetoond in Gouda-Westergouwe, eerst in 2010 en nu in 2020 tot 2023. Zo’n 8500 jaar geleden lag Westergouwe in een moerassig gebied met veel open water, een delta van kleine riviertakken en kleine bosschages. In de Rijn-Maasdelta zijn met specialistisch geologisch onderzoek zeer goed bewaarde en afgedekte landschappen ontdekt van 6000-4000 voor Chr.

Foto: Astrid den Haan